6 super voordelen van wortels die je moet weten

by | 11 December 2022 | Voeding

Wortels. Het lijkt altijd alsof ze je aandacht willen trekken met hun felle oranje jasje in de groente afdeling. En groot gelijk hebben ze, want ze barsten van de nutriƫnten waar je lichaam op verschillende manieren voordelen van heeft. Na dit artikel voeg je zeker weten wat vaker een wortel toe aan je maaltijd, en niet alleen maar om het feestelijke uiterlijk!

Eigenschappen van wortels

Wortels komen in allerlei verschillende vormen, maten en zelfs kleuren voor, zoals oranje, geel, wit en zelfs paars. Qua smaak hebben ze maar een klein verschil, de oranje wortel is iets zoeter en de paarse wortel is iets bitterder.

Wortels behoren tot de knol- en wortelsoorten binnen de groente afdeling, en hebben verschillende soorten, zoals de bospeen en de winterpeen. De kleine snack wortels die je in een klein zakje ziet liggen zijn eigenlijk doodnormale penen, vermomd als schattige mini wortels.

Een winterpeen weegt ongeveer 95 gram.

Wortels bewaar je het beste in de koelkast voor 5 dagen. Als je ze buiten de koelkast bewaard, doe je dat het beste op een koele plaats voor 3 dagen.

Alleen de winterpeen is een echte overlever, die kan je tot wel een maand lang buiten de koelkast bewaren. Lekker handig als je geen zin hebt om boodschappen te doen voor het avondeten en nog een paar verloren winterpenen hebt liggen, hallo hutspot!

Twee poke bowls met wortels en groentes met stokjes op een witte tafel.

1. Het wondermiddel voor je ogen

Onze vriend de wortel is misschien wel een van de beste voedingsmiddelen voor onze ogen. Ze bevatten namelijk ontzettend veel beta-caroteen.

Beta-caroteen is een stofje dat je lichaam binnenkrijgt via voeding en zelf kan omzetten in een vitamine, dit noemen we ook wel een provitamine.

In dit geval zet ons lichaam dus de beta-caroteen van wortel om in vitamine A, waar we ons lichaam heel dankbaar voor mogen zijn. Vitamine A zorgt er namelijk voor dat de cornea (het buitenste vliesje van je oog) gezond blijft.

Ook kan wortel helpen om te voorkomen xerphthalmia te ontwikkelen, een oogziekte die nachtblindheid kan veroorzaken. Door het broertje van de oranje wortel, de gele wortel, wordt zelfs de kans op ā€œleeftijdsgebonden maculadegeneratieā€ voorkomen, een vorm van beschadiging op het centrale deel van je oog op latere leeftijd. Dit komt door de combinatie van de antioxidanten lutein en zeaxanthin.

Door ongeveer 60 gram wortelen te eten heb je al 51% binnen van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van vitamine A! Misschien toch nog wat extra wortel toevoegen aan je pokƩ bowl bestelling de volgende keer.

2. Wortels verlagen de kans op kanker door antioxidanten 

Ja echt! Deze kleurrijke groente heeft een aantal antioxidanten in zich die we niet zouden willen missen, de zogeheten carotenoĆÆden en anthocyanen. De eerder genoemde luteĆÆne en zeaxanthine zijn twee voorbeelden van deze carotenoĆÆden.

Deze twee antioxidanten in wortels (en vele andere) zijn als twee soldaten die het gevecht aangaan tegen de vrije radicalen in ons lichaam. Te veel vrije radicalen kunnen het risico op de vorming van verschillende soorten kanker minderen. Door deze twee “soldaatjesā€ wordt de kans op kanker dus verkleind.

Wist je zelfs dat wortels hun kleur te danken hebben aan deze antioxidanten? De carotenoĆÆden geven een gele en oranje kleur, en de anthocyanen geven een paarse en roodachtige kleur. Een goede reminder als je de volgende keer boodschappen doet en de fel oranje kleur je opvalt in de schappen bij de groenteafdeling!

Bakjes met wortelen, hummus en zoute snacks op witte tafel.

3. Je hart en bloedvaten gezond met wortels

Eindelijk, je langverwachte weekend is aangebroken en je relaxtijd kan beginnen. Je kijkt al heel de dag uit naar een wijntje op de bank met je favoriete binge watch serie.

Krakend maak je de zak met zoute stengels open, de afstandsbediening ligt klaar en kijken maar! Ik zou je groot gelijk geven. Maar misschien is het een goed idee om er een paar wortels met bijvoorbeeld wat hummus erbij nemen. Waarom?

Ik geef toe, dat harde knak geluid van de wortels is niet het meest fijne achtergrondgeluid. Maar je hart en bloedvaten zullen je dankbaar zijn als je dit gezonde tussendoortje erbij pakt.

Ten eerste zit in wortels het mineraal kalium, wat juist het bloeddrukverhogende effect van natrium (wat vaak te veel in je geliefde zoutjes zit) tegen werkt.

Ten tweede is uit onderzoek is gebleken dat wortelen ook nog eens helpen tegen een hoog Low Density Lipoprotein (LDL, oftewel het “slechte” cholesterolgehalte), wat een risico is voor hart- en vaatziekten.

En ten derde bevatten paars rode wortelen ook nog eens lycopeen, wat weer een antioxidant is die valt onder de carotenoĆÆden die helpt om hartziekten te voorkomen. Een goed idee dus om dat zakje wortels met hummus erbij pakken de volgende keer.

4. Wortels boosten je immuunsysteem

Vrolijk loopt een van je vriendin met een shirtje in de regen te paraderen, en houdt er niet eens een hoestje aan over. Terwijl jij bepakt met een sjaal na een windvlaag al thuis aan de bank vastgeklampt zit met een zware griep.

De een heeft er sneller last van dan de ander. Dus de hoogste tijd om je immuunsysteem een boost te geven. Hoe? Je raadt het al, met een bakje mooi oranje gekleurde wortels!

Het vitamine A en C shotje dat je binnenkrijgt na het eten van onze oranje vriend, helpt ons immuunsysteem een handje op verschillende manieren.

We beginnen bij vitamine C, waardoor antilichamen aan worden gemaakt.

Deze antilichamen kan je ook weer zien als soldaatjes die je immuunsysteem helpen verdedigen tegen virussen en slechte bacteriƫn.

Dan ook nog de vitamine A in wortels, die ondersteunt in het aanmaken van T-cellen, oftewel witte bloedcellen. Deze witte bloedcellen helpen ons weer om minder vatbaar te worden voor die vervelende griep in de volgende stortbui! Je kan mij contacteren voor verdere tips voor een beter immuunsysteem.

5. Vertering een handje helpen?

Het gebeurt iedereen wel eens. Geconstipeerd zijn. Je loopt rond met een buik alsof je zwanger bent en je zelfvertrouwen krijgt er nou niet bepaald een boost van.

Heel vervelend, maar echt niet iets om je voor te schamen. Je vertering heeft alleen duidelijk wat hulp nodig.

Nog een van de voordelen van wortels, ze bevatten pectine. Dit is een onderdeel van de celwanden van planten en vruchten. Pectine is een van de belangrijkste vormen van oplosbare vezels.

Deze vezels zijn als een feestmaal voor de goede bacteriƫn in je darmen, die je ontlasting in je darmen weer soepel houden.

Die bacteriƫn wil je dus liever te vriend houden als je niet om de drie dagen met moeite naar de wc wilt gaan!

Ook bevatten wortels onoplosbare vezels, zoals cellulose, hemicellulose en lignine. Deze vezels zetten de darmen zelf aan het werk door ze te prikkelen om te gaan bewegen.

Let er alleen wel op dat de vezels zachter worden en kapot kunnen gaan bij te lang doorkoken.

Wortel op oranje achtergrond met meetlint eromheen.

6. Een kilo minder? Zeg ja tegen wortels!

Alsof we nog niet genoeg redenen hebben om een keer een wortel te pakken, is het ook nog eens een goede hulp als je van dat hardnekkige onderbuikje af wilt.

Natuurlijk zijn wortels geen wondermiddel voor afvallen, alleen door een gebalanceerd eetpatroon op de lange termijn kan je op een gezonde manier afvallen. Maar dat betekent niet dat er voedingsmiddelen bestaan die je kunnen helpen tijdens het afvalproces. Wortel is dan ook een groente die jou graag wilt helpen!

Het bevat zoals je hebt gelezen veel vezels, die je kunnen helpen om je bloedsuikerspiegel onder controle te houden. En dat is nou precies wat we willen om energie dips en suikercravings te voorkomen. Ook zorgen deze vezels ervoor dat je langer gevuld bent.

Daarnaast hebben wortels een lage glycemische index rond de 39, waarvan rauw lager dan gekookt. Een glycemische index betekent simpel gezegd hoe snel een bepaald voedingsproduct je bloedsuikerspiegel omhoog laat gaan.

Over het algemeen wordt voeding onder de 40 als laag glycemische index gezien, wat dus positief is voor je bloedsuiker. Ook hier weer, hoe lekker het ook is, het effect gaat wel weg als je ze klaarmaakt in bijvoorbeeld honing of balsamico.

Gelukkig hebben wortels van zichzelf al een zoetige smaak en kan je ze met kruiden of een lekkere hummus opleuken! Of voeg ze eens toe aan je borrelplank voor een kleurrijk effect!

Voedingswaarde wortel

VoedingswaardePer 100 gram
Calorieƫn33 kcal
Vetten0,3 g
Eiwiten1 g
Koolhydraten5,3 g
Vezels2,9 g
Beta-caroteen6984 ug
Vitamine C3 mg
Kalium266 mg
1: Tabel voedingswaarde wortel

Let hier wel op bij (te veel) wortels

Een oranje huid door te veel beta-caroteen. Het kan echt gebeuren als je bijvoorbeeld te veel wortels eet. Dit fenomeen heet carotenemie.

Het slaat bij volwassenen vooral op de handpalmen omdat de bovenste laag van de huid (hoornlaag) dikker is en er meer zweetklieren aanwezig zijn.

Gelukkig het niet gevaarlijk, maar ik denk dat je toch liever gaat voor een zongebruind tintje in plaats van een oranje gloed.

Sommige mensen hebben last van een kriebelig gevoel in hun mond na het eten van wortelen of andere groenten. Dit komt door de eiwitten in sommige groenten en fruit, waar je allergisch voor kan zijn. Dit kan minder voelen als je de wortels kookt.

Recente artikels

5 koolhydraatarme crackers recepten: gezond en lekker

5 koolhydraatarme crackers recepten: gezond en lekker

Waarom koolhydraatarme crackers kopen als je ze makkelijk zelf thuis kan maken? En daarbovenop zijn ze ook nog eens gezonder! Door de gezonde omega-3 vetten en vezels uit de zaden, zit je langer vol dan de tarwe varianten uit de supermarkt. Daarbovenop zijn ze deze 5...

Koolhydraatarme wraps maken: 6 heerlijke varianten

Koolhydraatarme wraps maken: 6 heerlijke varianten

Wraps. Wie houdt er niet van. Super makkelijk, snel en vooral lekker om te combineren met je eigen favoriete ingrediƫnten! Handig als je een avondje snel iets gezonds op tafel wilt hebben. Dat je het koolhydraatarme dieet volgt hoeft helemaal niet te betekenen dat je...

Koolhydraatarme ovenschotel: 5 lekkere recepten

Koolhydraatarme ovenschotel: 5 lekkere recepten

Ovenschotels. Wie houdt er niet van? Makkelijk in de oven, even garen en hup het is al op tafel gezet zonder teveel rommel in de keuken. Nu nog koolhydraatarm. Geen zorgen, we've got you covered! Met deze 5 lekkerste koolhydraatarme ovenschotels ben jij de hele...

Recente artikels

Geschreven door Lotte Smits

Voedingskundige Nederland & Belgiƫ

Als je verdere vragen hebt over dit artikel, of meer informatie wilt over voeding, aarzel dan niet om met ons in contact te komen!